Του Κώστα Λουκόπουλου
Με την συμπλήρωση των τριών πρώτων μηνών της παρουσίας του κ. Παναγιωτόπουλου στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας επιχειρείται ένας πρώτος απολογισμός. Πολλοί ισχυρίζονται ότι ανέλαβε ένα ομολογουμένως «εύκολο» από την φύση του (λόγω οργάνωσης και λειτουργίας των Ενόπλων Δυνάμεων) αλλά και «πρωτοκλασάτο» Υπουργείο με βασικό κριτήριο την αφοσίωση στον Αντώνη Σαμαρά. Να υπενθυμίσω ότι στο ΥΕΘΑ πλαισιώνεται από τους Υφυπουργούς, κ. Καράμπελα (Αντιστράτηγος ε.α.) με δήλωση του 100% Στρατιωτικός αλλά για τους γνωρίζοντες ανέκαθεν 100% κομματικός και κ. Ελευσινιώτη πρώην Α/ΓΕΝ ως επιλογή του κ. Βενιζέλου καθόσον εξαιρετικά «συνεργάσιμος» μαζί του.
Αναμφίβολα ο κ. Παναγιωτόπουλος κληρονόμησε χρόνια και σοβαρά προβλήματα λόγω της παρατεταμένης αδράνειας και ανεπάρκειας προκατόχων του, ενώ δεν είναι αμελητέα και η ευθύνη κάποιων Αρχηγών Γενικών Επιτελείων τους οποίους όμως οι ίδιοι επέλεγαν για να «συνεργασθούν». Η αγωνιώδης προσπάθεια αποφυγής πολιτικής φθοράς, οδήγησε Υπουργούς να προσπερνούν τα προβλήματα τα οποία διογκούμενα έγιναν με την οικονομική κρίση τεράστια και η αναγκαιότητα δημοσιονομικής προσαρμογής κατέστησε την διαχειρισιμότητα τους δυσχερή.
Περιμέναμε ότι η ΝΔ, κόμμα κυβερνητικής προοπτικής, θα είχε έτοιμες προτάσεις ως Κυβέρνηση στην Εθνική Άμυνα έτσι ώστε να μην υπάρχουν από την κρίση χρέους σοβαρές επιπτώσεις στην επιχειρησιακή ετοιμότητα των ΕΔ, να διατηρηθεί τουλάχιστον αναλλοίωτη η αποτρεπτική ικανότητα και να επιτευχθούν από πλευράς ΥΕΘΑ οι στόχοι της δημοσιονομικής προσαρμογής που αποτελεί εθνική προσπάθεια.
Ο κ. Παναγιωτόπουλος μάλλον φάνηκε ανέτοιμος. Έπρεπε άμεσα να συνεργασθεί με τους Αρχηγούς των Επιτελείων για την δομή δυνάμεων με στόχο την μείωση των επιπέδων διοίκησης, περιορισμό των στρατηγείων, κλείσιμο στρατοπέδων και Μονάδων (που εξυπηρετούν μόνο παρωχημένα δόγματα και … τα ψητοπωλεία και τις καφετέριες των πόλεων όπου εδρεύουν) και ουσιαστική υλοποίηση της διακλαδικότητας στους τομείς της Διοικητικής Μέριμνας. Η υλοποίηση των παραπάνω θα επέφερε αύξηση της αποτελεσματικότητας αλλά και σημαντική εξοικονόμηση οικονομικών πόρων οδηγώντας τις ΕΔ εξορθολογισμένα «στον δικό τους δρόμο ανάπτυξης». Μόνο για τον Στρατό Ξηράς εκτιμάται ότι το καθαρό οικονομικό όφελος θα ξεπεράσει τα 150 εκ Ευρώ ετησίως.
Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα του Λουκά Δημάκα στα ΤΑ ΝΕΑ, βλέπουμε μία light αναδιοργάνωση με διατήρηση Σχηματισμών του Ψυχρού Πολέμου όπως το Στρατηγείο της Στρατιάς αλλά και άλλων Μονάδων στην Δυτική Μακεδονία, Ήπειρο, Κρήτη και στην Πελοπόννησο….ναι Μεραρχία (έστω χώρου) στην Πελοπόννησο. Μία ακόμα «ασπιρίνη σε καρκινοπαθή». Αν μάλιστα οι Κατευθύνσεις Αμυντικής Σχεδίασης συντάχθηκαν σύμφωνα με πληροφορίες από αποστράτους της Συγγρού, προσκληθέντες από τον κ. Καράμπελα και όχι από θεσμικούς εν ενεργεία Στρατιωτικούς τότε υπάρχει σοβαρότερο πρόβλημα.
Τα προβλήματα επιλύονται με τολμηρές και σωστά δομημένες αποφάσεις και όχι με διαρροές στο Τύπο από κύκλους του υπουργείου περί «καταδοτών της τρόικας» (όλοι οι κωδικοί πιστώσεων υπάρχουν στο ΥΠΟΙΚ!), ούτε με ατυχείς εθνολαϊκίστικους παραλληλισμούς στην Βουλή «για τους κατακτητές Γερμανούς που στόχευσαν πρώτα τις Ένοπλες Δυνάμεις». Ο κ. ΥΕΘΑ καλό θα ήταν να ενημερώσει τον Ελληνικό Λαό ότι ο λειτουργικός Προϋπολογισμός των Επιτελείων έχει ελαττωθεί κατά 60% συνολικά από το 2010, και υπάρχουν πλέον επιχειρησιακά προβλήματα. Ως εντολοδόχος του ελληνικού λαού αποστολή του είναι να βρει λύσεις. (Σημ σε ότι αφορά στο θέμα των μισθών των στρατιωτικών οι μειώσεις ξεπέρασαν το 40%).
Τα πρώτα δείγματα γραφής του ΥΕΘΑ δόθηκαν με τις Κρίσεις στις ΕΔ. Οι κομματικές οδηγίες για το ποιοι πρέπει να προαχθούν αλλά και που να τοποθετηθούν που δίνονταν στους Αρχηγούς των Επιτελείων στο Γραφείο του Υπουργού μεταμεσονυκτίως μεταξύ σάντουιτς και ποτού οδήγησε στην αναγκαστική παραίτηση του Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγου Κώστα Ζιαζιά. Σαν να μην έφθανε αυτό εντελώς μικροπρεπώς δεν παραβρέθηκε όπως απαιτεί το πρωτόκολλο αλλά και οι παραδόσεις στην τελετή παράδοσης και παραλαβής των καθηκόντων του Αρχηγού ενώ και στην σχετική συζήτηση στην Βουλή την 13 Σεπτεμβρίου σε μία ασυμβατότητα με την αλήθεια ανέφερε ότι ο κ. Ζιαζιάς για να γίνει Αρχηγός αποστρατευτήκαν 8 Αντιστράτηγοι, όταν η αλήθεια είναι μόνο ένας.
Δεν είδαμε πρωτοβουλίες για την εξάλειψη των στρεβλώσεων του εκτρωματικού Νόμου 3883/2010 του κ. Βενιζέλου (παλιά του τέχνη κόσκινο αν θυμηθούμε και τον Νόμο περί ευθύνης Υπουργών) με τον οποίο «ΔΕΚΟποίησε» τις ΕΔ, έπληξε την διακλαδικότητα και την αποτελεσματική διοίκηση των Ενόπλων Δυνάμεων από τον Α/ΓΕΕΘΑ αντιγράφοντας ουσιαστικά την μορφή που είχαμε στην Δικτατορία με τον λεγόμενο Νόμο Αγγελή (ΝΔ Υπ αρ 58)!
Δεν βλέπουμε δυστυχώς έργο αυτές τις 90 πρώτες ημέρες. Με τα τηλεοπτικά συνεργεία στο ΥΕΘΑ για να προβληθεί η υπογραφή μνημονίου μεταξύ των Υπουργείου Άμυνας και Παιδείας για να πηγαίνουν στα σχολεία οι Ολυμπιονίκες Αξιωματικοί (ας κάνουν και κάτι) και για να σιτίζονται στις Λέσχες Αξιωματικών οι δάσκαλοι και οι καθηγητές δεν ασκείται πολιτική ούτε δικαιώνεται ο ρόλος του Υπουργού. Ο ρόλος του Υπουργού δικαιώνεται όταν χωρίς λαϊκίστικες κορώνες ενδιαφέρεται πραγματικά για το προσωπικό των ΕΔ, και για την επίλυση των προβλημάτων που χρειάζονται πολιτικές πρωτοβουλίες και αποφάσεις.
Η πλειονότητα του Ελληνικού λαού συνειδητοποιεί τη σοβαρότητα και σπουδαιότητα των θεμάτων των ΕΔ και απαιτεί, αποτελεσματική και εξορθολογισμένη αντιμετώπιση τους τόσο από την πολιτική όσο και από την στρατιωτική ηγεσία.
Πάντως ο κ. Πρωθυπουργός ίσως να αρχίσει να καταλαβαίνει ότι στην διακυβέρνηση οι επιλογές προσώπων με κριτήρια διάφορα των ικανοτήτων τους δεν είναι ποτέ χωρίς κόστος. Παθήματα, μαθήματα!
*Ο Υποστράτηγος ε.α. Κώστας Λουκόπουλος είναι Αναλυτής στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Άμυνας και Ασφάλειας και μέλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών. Έχει διατελέσει Εκπρόσωπος Τύπου του Α/ΓΕΕΘΑ ενώ υπηρέτησε σε σε διοικητικές και επιτελικές θέσεις στην Ελλάδα και στο ΝΑΤΟ.
Με την συμπλήρωση των τριών πρώτων μηνών της παρουσίας του κ. Παναγιωτόπουλου στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας επιχειρείται ένας πρώτος απολογισμός. Πολλοί ισχυρίζονται ότι ανέλαβε ένα ομολογουμένως «εύκολο» από την φύση του (λόγω οργάνωσης και λειτουργίας των Ενόπλων Δυνάμεων) αλλά και «πρωτοκλασάτο» Υπουργείο με βασικό κριτήριο την αφοσίωση στον Αντώνη Σαμαρά. Να υπενθυμίσω ότι στο ΥΕΘΑ πλαισιώνεται από τους Υφυπουργούς, κ. Καράμπελα (Αντιστράτηγος ε.α.) με δήλωση του 100% Στρατιωτικός αλλά για τους γνωρίζοντες ανέκαθεν 100% κομματικός και κ. Ελευσινιώτη πρώην Α/ΓΕΝ ως επιλογή του κ. Βενιζέλου καθόσον εξαιρετικά «συνεργάσιμος» μαζί του.
Αναμφίβολα ο κ. Παναγιωτόπουλος κληρονόμησε χρόνια και σοβαρά προβλήματα λόγω της παρατεταμένης αδράνειας και ανεπάρκειας προκατόχων του, ενώ δεν είναι αμελητέα και η ευθύνη κάποιων Αρχηγών Γενικών Επιτελείων τους οποίους όμως οι ίδιοι επέλεγαν για να «συνεργασθούν». Η αγωνιώδης προσπάθεια αποφυγής πολιτικής φθοράς, οδήγησε Υπουργούς να προσπερνούν τα προβλήματα τα οποία διογκούμενα έγιναν με την οικονομική κρίση τεράστια και η αναγκαιότητα δημοσιονομικής προσαρμογής κατέστησε την διαχειρισιμότητα τους δυσχερή.
Περιμέναμε ότι η ΝΔ, κόμμα κυβερνητικής προοπτικής, θα είχε έτοιμες προτάσεις ως Κυβέρνηση στην Εθνική Άμυνα έτσι ώστε να μην υπάρχουν από την κρίση χρέους σοβαρές επιπτώσεις στην επιχειρησιακή ετοιμότητα των ΕΔ, να διατηρηθεί τουλάχιστον αναλλοίωτη η αποτρεπτική ικανότητα και να επιτευχθούν από πλευράς ΥΕΘΑ οι στόχοι της δημοσιονομικής προσαρμογής που αποτελεί εθνική προσπάθεια.
Ο κ. Παναγιωτόπουλος μάλλον φάνηκε ανέτοιμος. Έπρεπε άμεσα να συνεργασθεί με τους Αρχηγούς των Επιτελείων για την δομή δυνάμεων με στόχο την μείωση των επιπέδων διοίκησης, περιορισμό των στρατηγείων, κλείσιμο στρατοπέδων και Μονάδων (που εξυπηρετούν μόνο παρωχημένα δόγματα και … τα ψητοπωλεία και τις καφετέριες των πόλεων όπου εδρεύουν) και ουσιαστική υλοποίηση της διακλαδικότητας στους τομείς της Διοικητικής Μέριμνας. Η υλοποίηση των παραπάνω θα επέφερε αύξηση της αποτελεσματικότητας αλλά και σημαντική εξοικονόμηση οικονομικών πόρων οδηγώντας τις ΕΔ εξορθολογισμένα «στον δικό τους δρόμο ανάπτυξης». Μόνο για τον Στρατό Ξηράς εκτιμάται ότι το καθαρό οικονομικό όφελος θα ξεπεράσει τα 150 εκ Ευρώ ετησίως.
Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα του Λουκά Δημάκα στα ΤΑ ΝΕΑ, βλέπουμε μία light αναδιοργάνωση με διατήρηση Σχηματισμών του Ψυχρού Πολέμου όπως το Στρατηγείο της Στρατιάς αλλά και άλλων Μονάδων στην Δυτική Μακεδονία, Ήπειρο, Κρήτη και στην Πελοπόννησο….ναι Μεραρχία (έστω χώρου) στην Πελοπόννησο. Μία ακόμα «ασπιρίνη σε καρκινοπαθή». Αν μάλιστα οι Κατευθύνσεις Αμυντικής Σχεδίασης συντάχθηκαν σύμφωνα με πληροφορίες από αποστράτους της Συγγρού, προσκληθέντες από τον κ. Καράμπελα και όχι από θεσμικούς εν ενεργεία Στρατιωτικούς τότε υπάρχει σοβαρότερο πρόβλημα.
Τα προβλήματα επιλύονται με τολμηρές και σωστά δομημένες αποφάσεις και όχι με διαρροές στο Τύπο από κύκλους του υπουργείου περί «καταδοτών της τρόικας» (όλοι οι κωδικοί πιστώσεων υπάρχουν στο ΥΠΟΙΚ!), ούτε με ατυχείς εθνολαϊκίστικους παραλληλισμούς στην Βουλή «για τους κατακτητές Γερμανούς που στόχευσαν πρώτα τις Ένοπλες Δυνάμεις». Ο κ. ΥΕΘΑ καλό θα ήταν να ενημερώσει τον Ελληνικό Λαό ότι ο λειτουργικός Προϋπολογισμός των Επιτελείων έχει ελαττωθεί κατά 60% συνολικά από το 2010, και υπάρχουν πλέον επιχειρησιακά προβλήματα. Ως εντολοδόχος του ελληνικού λαού αποστολή του είναι να βρει λύσεις. (Σημ σε ότι αφορά στο θέμα των μισθών των στρατιωτικών οι μειώσεις ξεπέρασαν το 40%).
Τα πρώτα δείγματα γραφής του ΥΕΘΑ δόθηκαν με τις Κρίσεις στις ΕΔ. Οι κομματικές οδηγίες για το ποιοι πρέπει να προαχθούν αλλά και που να τοποθετηθούν που δίνονταν στους Αρχηγούς των Επιτελείων στο Γραφείο του Υπουργού μεταμεσονυκτίως μεταξύ σάντουιτς και ποτού οδήγησε στην αναγκαστική παραίτηση του Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγου Κώστα Ζιαζιά. Σαν να μην έφθανε αυτό εντελώς μικροπρεπώς δεν παραβρέθηκε όπως απαιτεί το πρωτόκολλο αλλά και οι παραδόσεις στην τελετή παράδοσης και παραλαβής των καθηκόντων του Αρχηγού ενώ και στην σχετική συζήτηση στην Βουλή την 13 Σεπτεμβρίου σε μία ασυμβατότητα με την αλήθεια ανέφερε ότι ο κ. Ζιαζιάς για να γίνει Αρχηγός αποστρατευτήκαν 8 Αντιστράτηγοι, όταν η αλήθεια είναι μόνο ένας.
Δεν είδαμε πρωτοβουλίες για την εξάλειψη των στρεβλώσεων του εκτρωματικού Νόμου 3883/2010 του κ. Βενιζέλου (παλιά του τέχνη κόσκινο αν θυμηθούμε και τον Νόμο περί ευθύνης Υπουργών) με τον οποίο «ΔΕΚΟποίησε» τις ΕΔ, έπληξε την διακλαδικότητα και την αποτελεσματική διοίκηση των Ενόπλων Δυνάμεων από τον Α/ΓΕΕΘΑ αντιγράφοντας ουσιαστικά την μορφή που είχαμε στην Δικτατορία με τον λεγόμενο Νόμο Αγγελή (ΝΔ Υπ αρ 58)!
Δεν βλέπουμε δυστυχώς έργο αυτές τις 90 πρώτες ημέρες. Με τα τηλεοπτικά συνεργεία στο ΥΕΘΑ για να προβληθεί η υπογραφή μνημονίου μεταξύ των Υπουργείου Άμυνας και Παιδείας για να πηγαίνουν στα σχολεία οι Ολυμπιονίκες Αξιωματικοί (ας κάνουν και κάτι) και για να σιτίζονται στις Λέσχες Αξιωματικών οι δάσκαλοι και οι καθηγητές δεν ασκείται πολιτική ούτε δικαιώνεται ο ρόλος του Υπουργού. Ο ρόλος του Υπουργού δικαιώνεται όταν χωρίς λαϊκίστικες κορώνες ενδιαφέρεται πραγματικά για το προσωπικό των ΕΔ, και για την επίλυση των προβλημάτων που χρειάζονται πολιτικές πρωτοβουλίες και αποφάσεις.
Η πλειονότητα του Ελληνικού λαού συνειδητοποιεί τη σοβαρότητα και σπουδαιότητα των θεμάτων των ΕΔ και απαιτεί, αποτελεσματική και εξορθολογισμένη αντιμετώπιση τους τόσο από την πολιτική όσο και από την στρατιωτική ηγεσία.
Πάντως ο κ. Πρωθυπουργός ίσως να αρχίσει να καταλαβαίνει ότι στην διακυβέρνηση οι επιλογές προσώπων με κριτήρια διάφορα των ικανοτήτων τους δεν είναι ποτέ χωρίς κόστος. Παθήματα, μαθήματα!
*Ο Υποστράτηγος ε.α. Κώστας Λουκόπουλος είναι Αναλυτής στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Άμυνας και Ασφάλειας και μέλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών. Έχει διατελέσει Εκπρόσωπος Τύπου του Α/ΓΕΕΘΑ ενώ υπηρέτησε σε σε διοικητικές και επιτελικές θέσεις στην Ελλάδα και στο ΝΑΤΟ.
Σχολιάστε :