Η πολιτική ανυπακοή είναι η άρνηση ενός ή περισσότερων ατόμων απέναντι στην τήρηση ορισμένων νόμων, απαιτήσεων και εντολών της κυβέρνησης, ή μιας δύναμης κατοχής, χωρίς να καταφεύγουν στη σωματική βία. Είναι πρωτοβάθμια τακτική της μη βίαιης αντίστασης. Στην πιο μη βίαιη έκφραση της (γνωστή στα σανσκριτικά ως ahimsa ή satyagraha) θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι συμπόνια, με τη μορφή του σεβασμού στη διαφωνία.
Η πολιτική ανυπακοή είναι ένας από πολλούς τρόπους που οι άνθρωποι μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να διαμαρτυρηθούν ή να εξεγερθούν κατά αθέμιτων νόμων. Έχει χρησιμοποιηθεί σε πολλά τεκμηριωμένα μη βίαια κινήματα αντίστασης όπως στην Ινδία (η εκστρατεία κοινωνικής πρόνοιας του Γκάντι και οι εκστρατείες για την ανεξαρτησία της Ινδίας από τη Βρετανική Αυτοκρατορία), στη Νότια Αφρική στον αγώνα κατά του απαρτχάιντ, στο Αμερικανικό Κίνημα Πολιτικών Δικαιωμάτων και σε κινήματα ειρήνης παγκοσμίως. Μία από τις πρώτες μαζικές υλοποιήσεις της ήταν η μη βίαιη επανάσταση των Αιγυπτίων εναντίον της βρετανικής κατοχής το 1919.
Ο Αμερικανός συγγραφέας Χένρι Ντέιβιντ Θορό (Henry David Thoreau) πρωτοστάτησε στη σύγχρονη θεωρία πίσω από αυτή την πρακτική με το δοκίμιο του 1849 «Περί Πολιτικής Ανυπακοής», που αρχικά είχε τον τίτλο «Αντίσταση στην Αστική Κυβέρνηση». Η ιδέα πίσω από το δοκίμιο ήταν αυτή της αυτονομίας, και το πώς αυτή είναι η ηθικότερη επιλογή, γιατί κανείς πρέπει να αποφύγει να πολεμήσει εναντίον της κυβέρνησης, αλλά δεν θα πρέπει να την υποστηρίξει αν δεν συμφωνεί με αυτή. Αυτή η έκθεση είχε αργότερα μεγάλη επίδραση σε πολλούς από αυτούς που εφάρμοσαν την πολιτική ανυπακοή. Στο δοκίμιο αυτό, ο Θορό επίσης εξηγεί τους λόγους που αρνήθηκε να πληρώσει φόρους ως πράξη διαμαρτυρίας κατά της δουλείας και κατά του Μεξικανο-Αμερικανικού Πολέμου.
Σχολιάστε :